Zaliczają się do tzw. depresantów. Wdychanie rozmaitych substancji w celu osiągnięcia odmiennych stanów świadomości praktykowane jest już od tysięcy lat.
Zwykle problem ten dotyczy ludzi młodych, gdyż jego używanie jest stosunkowo tanie, są to również produkty łatwo dostępne. Większość z nich funkcjonuje w ciągłej sprzedaży, gdyż są one legalne. Wiele z produktów codziennego użytku gospodarstw domowych zawiera substancje, które można traktować jako środki odurzające.
Istnieją cztery ich główne typy:
- aerozole – czyli np. lakiery do włosów, gaz z zapalniczek, odświeżacze powietrza
- lotne rozpuszczalniki – czyli kleje, benzyna, toluen
- anestetyki – czyli np. gaz rozweselający(tlenek azotu)
- lotne azotany – takie jak azotan azylu lub azotan butylu
Jak wyglądają substancje lotne?
Przeważnie występują w postaci płynnej.
Rozpuszczalniki lotne, czyli taulen i kleje zazwyczaj sprzedawane są w plastikowych pojemnikach lub tubkach.
Aerozole dostępne są w hermetycznie zamykanych, metalowych pojemnikach z dozownikiem.
Anestetyki, czyli tlenki azotu zazwyczaj są dostępne w małych, około pięcio - centymetrowych, metalowych kapsułkach. Ich prawidłowe zastosowanie ma miejsce w syfonach do wody sodowej czy maszynach do lodów lub bitej śmietany.
Jak przyjmuje się substancje lotne?
Najczęściej wdycha się je nosem lub ustami. Można wylewać je na szmatkę lub chusteczkę. Popularnym sposobem przyjmowania lotnych substancji odurzających jest także wdychanie oparów foliowej torebki poprzez przyłożenie jej do twarzy w sposób, by obejmowała jednocześnie nos i usta.
Jak potocznie nazywa się substancje wziewne?
Oprócz nazw powszechnych:
- klej
- rozpuszczalnik
- gaz
Stosuje się też nazwy slangowe, typu:
- solwent
- rozpuchol
- budzio
Jak działają substancje wziewne?
Efekt podobny do działania alkoholu dają rozpuszczalniki oraz aerozole. Różnica polega na prędkości pojawienia się stanu upojenia, który następuje zdecydowanie szybciej, już po 1 – 5 minutach. Szybciej tez ustępuje, jego oddziaływanie ustępuje po czasie pół godziny do godziny.
Tlenek azotu wywołuje na krótko zawroty głowy oraz euforię.
Azotany lotne zmniejszają ciśnienie krwi, powodują wzrost tempa bicia serca. Uczucie zatracenia i zmysłowości wywoływane jest poprzez napłynięcie krwi do mózgu i natlenienie go. Jednocześnie rozluźnia się tkanka mięśni gładkich, w szczególności zwieracze odbytu.
Efekt euforii otrzymywany jest już po kilku głębszych wdechach. Substancje chemiczne szybko przedostają się wówczas do układu krwionośnego.
Czy substancje lotne uzależniają?
Niektóre z nich, zwłaszcza benzyna czy klej – mogą powodować uzależnienie psychiczne, jak i fizyczne. Próba ich odstawienia wiąże się z pojawieniem się tzw. zespołu abstynencyjnego, charakteryzującego się silnym Pobudzeniem, drażliwością, zaburzeniami snu oraz utartą łaknienia.
Jak można poznać, czy ktoś stosuje substancje lotne?
W zachowaniu osoby będącej pod ich wpływem można rozpoznać wyraźne podniecenie, ożywienie. Staje się ona gadatliwa, przy czym trudność sprawia mówienie wyraźne. Regularne używanie środków wziewnych wiąże się z pojawieniem się różnych krost, owrzodzeń, pęknięć w okolicach nosa i ust, częsty jest też katar i krwawienie z nosa.
Skutki krótkotrwałe:
-podniecenie
-euforia
-halucynacje
-zawroty głowy
-krwawienie z nosa
-podrażnienie nosa i gardła
-podwójne widzenie
Skutki długotrwałe:
-bladość
-drżenie ciała
-zmęczenie
-utrata wagi
-depresja
-wrogość i agresja